Yıllar önceydi. Şimdi rahmetlik olan bir baba dostuma: “Yaylaya gidiyor musun? Diye sormuşlardı. Rahmetliğin verdiği cevap çok manidardı. Yıllar geçmesine rağmen bu cevabı hiç unutamadım. Rahmetlik şöyle söylemişti; “Kafan yayla olacak. Kafan yayla olmadıktan sonra yaylaya gitsen ne olur, gitmesen ne olur.” Çoğumuzun kafası yayla değil. Dünyanın bin bir türlü meşgalesi ile dopdolu. Durup şöyle bir düşündüğümüzde çoğu gereksiz meşgale; ama gönlümüze ve akılımıza da sözümüz geçmiyor. Takılıp kalıyoruz ne çare.
Her nimetin bir külfeti vardır der atalarımız. Sıcaklık bu toprakların nimetidir. Şayet bu topraklar bu kadar bereketli ise sebebi sıcaklıktır. Bolluğa ve berekete sahip olmak isteyenler bu sıcaklığa katlamak zorundadır. Öyle de olsa yaz mevsiminde imkânı olanlar bu diyarlarda durmaz, serin yaylalara göç ederler. Yazın kendisini iyiden iyiye hissettirdiği bugünlerde Çukurova artık göce hazırlanıyor. Bir zamanlar sivrisinekten kaçmak için birkaç öküze satılan bereketli topraklar diyarı Çukurova, yazın bunaltıcı sıcağından yaylaların serinliğine sığınacak.
Göç denilince aklıma çocukluğumdaki deve kervanları gelir. Hayal meyal hatırlarım deve kervanları ile köylerin içinden geçip giden koyun sürülerini. O çıngırak seslerini hala duyar gibiyim. Hele o çoban köpekleri ile kurt köpeklerinin it dalaşları yok mu? Köyün içini köpek sesi çığlıkları kaplardı.
Çocukluk dünyamızdan hatırımızda kalan bu göç sahnesini unutamamamızın sebebi derinlerde gizli. Göç mevhumunun, kavramının Türk milletinde ayrı bir yeri vardır. Destanlara konu olmuş olan bu olgu tarihin ilk dönemlerinden itibaren ilmek ilmek genetik kodlarımıza işlenmiştir. Öyle ki göç, zamanla bu toprakların vazgeçemediği alın yazısına, bir hayat felsefesine, bir yaşam biçimine dönüşmüştür.
Uygur Türklerine ait Göç Destanında, Türklere ait bir taş parçasının Çinlilerin eline geçmesi ile başlayan felaketlerden kurtulmak için kurtların kuşların, börtü böceğin göç nidaları ile bir kavmin göçü anlatır. Felaketlerin acı hatıralarından tebdili mekân ile kurtulmak istenmiştir. Bugün çok şükür acılardan kaynaklanan zorunlu göçler yapmak zorunda değiliz. Çünkü kimseye kaptıracak bir tek çakıl taşımız yok.
Bugünkü göçler eskiye nazaran daha masum. En azından zorunluluk yok. Yaylara, serin yerlere göç bir zamanlar ihtiyaçtan kaynaklanan bir zorunluluk iken bugün büyük bir çoğunluk için yaşama tutunma, kendini yenilemenin bir aracı haline gelmiştir. İnsan içinde yaşadığı doğanın doğal bir parçası olduğu içindir ki ruhunda doğala karşı bir meyil var. Doğallığın sırrı basitlikte gizli. Hayat aslında çok basit. Hayatı, doğal mecrasından çıkarıp gereksiz yere karmaşık hale getiren, hayatı çekilmez yapan bizim doğal olmayan ihtiraslarımızdır. Hayatı kendimize ve çevremize zehir eden bu hastalıklı zihniyetten kurtulmanın en iyi yolu eskilerin tabiri ile tebdili mekândır. Huzur bulmak istiyorsan göç ederek içinde bulunduğun mekânı değiştireceksin. Tabi göç etmek istediğin mekânda çok önemli. Her mekân insana refahlık vermeyebilir. Mekân bir defa doğal olmalı, doğal olmalı ki ferahlık versin. Bu anlamda yaylalar çok kıymetli yerlerdir.
Yaylalar, buz gibi taş duvarlar arasında şehirlerin gürültüsüne hapsolmuş ruhlarımızın özgürlük hazzını tattığı diyarlardır. Yaylaya çıkmak, her şeyin yapmacık olduğu bir dünyadan doğanın samimi kucağına göç etmektir. Bir dere kenarında ağacın gölgesine oturmuşsun, gözlerini kapamış suyun sesini dinliyorsun, bir yandan kuşlar cıvıldaşıyor, dünyayla bağlantını koparmış kendini dinliyorsun. Ses yok, gürültü yok. Yüzüne hafifçe vuran rüzgârın serinliği ruhunu mest ediyor. Mutluluğun resmi bu olsa gerek.